Fundacja Brama Cukermana oraz Fundacja Różnorodności i Równości „Kontrasty” rozpoczęła roczny projekt edukacyjny w Bytomiu i Gliwicach. Celem projektu jest zorganizowanie w pierwszym półroczu 2014 r. cyklu spotkań, warsztatów i zajęć dla młodzieży dwóch gimnazjów w obu miastach. Zajęcia odbywają się w siedzibie szkoły a także w przestrzeni miast Gliwic i Bytomia, w innych miastach Górnego Śląska oraz w Oświęcimiu.
Miejsca te mają korespondować z ideą i celem całego programu edukacyjnego – wzmacnianie świadomości społecznej i obywatelskiej, przy jednoczesnym kształtowaniu postaw tolerancji, kulturowej otwartości i lokalnego patriotyzmu wśród młodzieży. Tematyką spotkań i warsztatów będą: historia lokalna, a w szczególności poruszane będą zagadnienia z zakresu historii Żydów z Gliwic i Bytomia, wielokulturowości regionu, tolerancji i antysemityzmu. Zajęcia prowadzone będą przez doświadczonych edukatorów w wymienionych dziedzinach.
Część zajęć będzie mieć charakter warsztatów w terenie i odbywać się będzie w takich miejscach jak cmentarze żydowskie, zabytki architektury, przestrzeń miasta. W trakcie zajęć, uczestnicy projektu będą współpracować przy tworzeniu publikacji podsumowującej projekt. Jej celem będzie zebranie i uporządkowanie zdobytej wiedzy oraz opublikowanie twórczych interpretacji uczestników projektu w formie prac plastycznych, literackich, kolaży, fotografii itp. Publikacja będzie również spełniać rolę dodatkowej gratyfikacji dla uczestników projektu. Rezultaty projektu zaprezentowane i dyskutowane będą w ramach publicznej debaty, zorganizowanej w Bytomiu lub Gliwicach.
Tematy zajęć:
Kim są Żydzi? Krótka historia narodu i religii.
Historia Żydów Górnego Śląska, prezentacja żydowskich osobistości z Gliwic/Bytomia.
Wycieczka piesza: Wielokulturowe Gliwice/Wielokulturowy Bytom. Śladami Żydów w mieście.
Ja / Ty / My / Oni. O tolerancji, akceptacji i integracji dzisiaj.
Spotkanie z Rabinem Górnośląskim Yehoshuom Ellisem.
Wycieczka objazdowa: Podróż śladami górnośląskich Żydów: Gliwice – Zabrze – Pyskowice – Wielowieś – Toszek – Lubliniec
Wycieczka do Auschwitz: “Czym był Oszpicin?” – warsztaty interaktywne dotyczące stereotypów w Żydowskim Centrum w Oświęcimiu oraz zwiedzanie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Spotkanie podsumowujące projekt
Projekt prowadzony będzie we współpracy z Muzeum w Gliwicach oraz przy wsparciu Instytutu Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Vashem.
Projekt współfinansowany jest przez Fundację „Pamięć, odpowiedzialność, przyszłość” (program Leo Baeck) / Stiftung „Erinnerung, Verantwortung und Zukunft” (Berlin).
Projekt dofinansowany z budżetu Miasta Gliwic i Bytomia
* Słowo „CHEDER” (z jęz. hebrajskiego sala, pokój) oznacza szkołę żydowską dla chłopców. Odniesienie do kultury żydowskiej w tytule projektu wynika z tego, że zajęcia prowadzane będą m.in w przestrzeniach związanych z kulturą żydowską.
Projekt „CHEDER – Przestrzeń Edukacji Społecznej” jest więc próbą rewitalizacji tych miejsc poprzez przywrócenie im, chociaż częściowo, przedwojennej, edukacyjnej funkcji, ale już bez pierwotnego, religijnego charakteru.